Có nên cho trẻ học tiếng Nhật từ nhỏ?

Có nên cho trẻ học tiếng Nhật từ nhỏ?

Càng ngày, số lượng gia đình người Việt sinh sống, làm việc, định cư tại Nhật Bản càng tăng lên. Theo đó, những vấn đề liên quan tới việc nuôi dưỡng, dạy dỗ con trẻ cũng trở thành mối quan tâm lớn của các gia đình người Việt tại Nhật. Trong bài viết sau đây, hãy cùng Tự học online tìm hiểu qua một số trường hợp thực tế để có câu trả lời cho câu hỏi có nên cho trẻ học tiếng Nhật từ nhỏ hay không nhé!

có nên cho trẻ học tiếng Nhật

Câu chuyện của một sinh viên gốc Việt sống tại Nhật

Người quý giá nhất trong cuộc đời tôi. Tác giả: HANDA Kotomi.

“Người quý giá nhất trong cuộc đời tôi là ba mẹ tôi. Tôi yêu ba mẹ tôi bằng cả con tim mình. Tuy nhiên, tôi đã không thể cho ba mẹ thấy được tình yêu thương đó. Và nhất là giữa tôi và ba mẹ dường như không thể hiểu nhau. Đối với tôi, một người sinh ra và lớn lên ở Nhật Bản, ba mẹ tôi là người gần gũi nhất. Và thật đáng buồn khi nói ba mẹ tôi cũng là người xa cách nhất.

Hàng ngày tôi đi học, đi chơi, giao tiếp với người ngoài đều bằng tiếng Nhật. Sống theo khuôn mẫu văn hóa Nhật Bản. Nhưng khi về nhà, tôi lại nói bằng tiếng Việt. Sống theo khuôn mẫu của văn hóa Việt Nam. Thời gian ở ngoài bao giờ cũng nhiều hơn thời gian ở nhà. Và vì thế tôi dần quen với lối sống của người Nhật. Trong những sinh hoạt hàng ngày, chẳng hạn như khi gọt vỏ táo, ở trường thì tôi thường hướng lưỡi dao về phía tôi trong khi nếu như ở nhà thì tôi phải đẩy lưỡi dao ra hướng ngoài. Từ điều nhỏ như vậy, tôi bắt đầu nghĩ về nó như một sự khác biệt giữa ba mẹ và bản thân mình. Chứ không nghĩ đó là sự khác biệt giữa văn hóa Việt Nam và Nhật Bản.

Ngoài ra, khi tôi nói tiếng Nhật giỏi hơn, thì thật khó để truyền đạt ý nghĩ, cảm xúc của mình bằng tiếng Việt. Tôi nhận ra rằng, ba mẹ tôi là người tôi muốn nói chuyện nhiều nhất. Nhưng vì bất đồng về ngôn ngữ và cả cách suy nghĩ, ba mẹ lại là người tôi khó nói chuyện nhất.

Có nhiều khi tôi không hiểu hoặc không hiểu rõ những gì ba mẹ tôi nói với tôi bằng tiếng Việt. Tôi cũng không nghĩ rằng ba mẹ hoàn toàn hiểu tôi muốn nói gì khi tôi cứ sử dụng lung tung bằng cả tiếng Việt lẫn tiếng Nhật. Thật khó để tâm sự với nhau trong khi không biết chắc người kia có thể hiểu rõ những gì mình muốn truyền đạt hay không. Đó là lý do tại sao tôi luôn nói: “Con ổn” mỗi khi ba mẹ hỏi thăm mình.

Tôi nhớ, khi học cấp hai, hàng ngày giáo viên thường nổi giận với tôi trong các hoạt động ở câu lạc bộ và hầu như ngày nào tôi cũng khóc vì bị giáo viên phạt như đá vào mông và đập vào bụng mình. Lúc đó rất khó khăn, nhưng tôi đã không khóc ở nhà và cũng không nói với ba mẹ. Ngay cả khi muốn nói với ba mẹ thôi cũng khó. Tôi không biết phải nói thế nào về những cảm xúc, suy nghĩ, lo lắng của mình bằng tiếng Việt. Vì vậy tôi đã từ bỏ ý nghĩ sẽ tâm sự với ba mẹ mình.

Nhưng vào một ngày nọ tôi thấy mẹ tôi lau nhà bằng bộ quần áo mà chị họ tôi tặng tôi vào ngày sinh nhật, vì mẹ nghĩ tôi không dùng nó nữa. Đó là một cú sốc đối với tôi. Vì đây là một vật kỷ niệm của tôi. Tôi giải thích với mẹ và yêu cầu mẹ. “Mẹ sai thì phải xin lỗi con chứ!”. Tuy nhiên câu trả lời duy nhất tôi nhận lại là “Để mẹ giặt cho”. Khi đó tôi hỏi mẹ. “Mẹ làm sai mà tại sao mẹ không xin lỗi con vậy?”. Mẹ nói “Ở Việt Nam, ba mẹ không xin lỗi con cái”. Tôi đã không tin vào điều đó.

Thật ra, đây không phải là một vấn đề lớn, nhưng có thể nói chính việc đó đã đưa tôi đến một cuộc chiến để giải quyết những khác biệt của hai nền văn hóa. Việc xin lỗi hay không xin lỗi không quan trọng. Nhưng tôi không thể chấp nhận được thái độ của mẹ bắt tôi hiểu và tiếp nhận tất cả văn hóa Việt Nam mặc dù tôi đang sinh sống ở Nhật.

Cho đến bây giờ có nhiều điều tôi vẫn chưa hiểu mỗi khi nghe mẹ nói: “Con là người Việt Nam thì phải sống theo văn hóa Việt Nam”. Từ những vấn đề như vậy trong đầu tôi đã có những suy nghĩ: “Mình muốn ba mẹ hiểu mình. Nhưng làm sao có đủ ngôn từ để có thể nói chuyện với ba mẹ mà không làm ba mẹ hiểu nhầm, và mình phải làm sao để mỗi khi muốn tâm sự với ba mẹ thì chỉ mở miệng ra nói thôi, không phải đắn đo suy nghĩ nên hay không nên, được hay không được, và có thể sử dụng từ ngữ chính xác nhất để biểu đạt sự khác biệt văn hóa một cách tự nhiên nhất có thể.”

Trước đây, tôi rất buồn và lo sợ rằng mình không thể dùng lời nói để trò chuyện với ba mẹ thân yêu cho đến hết cuộc đời này sao. Thế là tôi quyết định học tiếng Việt ở trường đại học.

Khi sinh tôi ra, ba mẹ đặt tên cho tôi Phạm Ngọc Minh Nguyệt. Tôi không biết ý nghĩa của tên này. Và trong tiếng Nhật chữ “Nguyệt” nghe giống tên của của đàn ông. Nên tôi chẳng thích chút nào. Mãi đến khi tôi vào đại học, lần đầu tiên tôi nghe giáo viên nói rằng đó là một cái tên đẹp. “Minh” có nghĩa là sáng. Và “Nguyệt” là mặt trăng. Và khi tôi hỏi ba mẹ, ba đã nói rằng muốn tôi trở thành một người tỏa sáng như mặt trăng. Từ đó tôi thấy thích tên Việt Nam của mình. “Một vầng trăng sáng”.

Ba mẹ tôi đến Nhật nhưng không biết tiếng Nhật. Để nuôi ba anh em tôi khôn lớn, tôi biết ba mẹ tôi vất vả rất nhiều. Tôi muốn học tiếng Việt chăm chỉ. Cho đến ngày tôi có thể nói cho ba mẹ hiểu rằng, tôi rất thương yêu và kính trọng ba mẹ cũng như những tâm tư của mình. Như thế tôi và ba mẹ có thể hiểu nhau hơn. Tâm sự dễ dàng hơn. Chia sẻ cảm xúc cũng như suy nghĩ một cách tự nhiên như bao gia đình bình thường khác.”

Tâm sự của những cặp vợ chồng người nước ngoài sống tại Nhật

Ngoài câu chuyện trên, hãy cùng thử lắng nghe một số tâm sự của của những cặp đôi kết hôn quốc tế (国際結婚 – Kokusai kekkon). Tại một số diễn đàn chia sẻ kinh nghiệm liên quan tới chăm sóc gia đình và con cái, có một số vợ chồng Nhật – Trung đã bày tỏ ý muốn dạy song song cả hai ngôn ngữ cho trẻ.

Trường hợp của một cặp vợ chồng Trung – Nhật. Trong đó chồng là người Trung Quốc. Vợ là người Nhật Bản. Người vợ đã tâm sự. “Tôi không thể nói tiếng Trung. Còn chồng tôi lại giỏi tiếng Nhật. Do đó gia đình tôi giao tiếp hoàn toàn bằng tiếng Nhật. Chúng tôi hiện sống tại Nhật Bản. Chúng tôi lo ngại rằng nếu cứ như vậy sau này khi con ra đời sẽ không thể nói được tiếng Trung. Chúng tôi có ý định cho tới khi bé vào cấp 1 sẽ cho bé tới Trung Quốc thường xuyên. Khi ở Nhật sẽ dùng tiếng Nhật với tôi. Còn khi ở ngoài bé sẽ tiếp xúc với tiếng Trung từ bà nội.”

Trường hợp của một cặp vợ chồng Trung – Nhật khác. Người vợ là người Nhật đã tâm sự. “Chúng tôi sống tại Nhật. Có một bé gái 5 tuổi. Vì sống tại Nhật nên hoàn toàn không có cơ hội nói tiếng Trung. Khi có ý định gửi con tới lớp học tiếng Trung, con gái tôi lại tỏ thái độ không thích. Sau này khi lớn lên, nếu nó có hứng thú với tiếng Trung – thứ ngôn ngữ mẹ đẻ, thì chỉ còn cách là nỗ lực và quyết tâm như những người Nhật bình thường khác.”

có nên cho trẻ học tiếng Nhật

Có nên cho trẻ học tiếng Nhật từ nhỏ?

Các cặp vợ chồng kết hôn quốc tế nói chung và kết hôn Nhật – Việt hoặc Việt – Việt nói riêng đang sinh sống tại Nhật mặc dù rất muốn con cái thành thạo song ngữ. Tuy nhiên trên thực tế họ thường có tâm lý hướng cho trẻ học thiên về tiếng Nhật. Có lẽ một trong những lý do cho việc này là bởi môi trường sinh sống chính của trẻ là Nhật Bản.

Rất nhiều những lo lắng như: “Sợ con không theo kịp môi trường”.  “Sợ con không nói được tiếng Nhật như trẻ bản địa”. “Sợ con bị cô lập trong môi trường mới”. v…v…. Vô hình chung đã khiến trẻ lớn lên mà chỉ có thể nói được tiếng Nhật.

Thực tế, trẻ trong độ tuổi phát triển thường lĩnh hội kiến thức khá nhanh. Dựa vào đặc điểm này mà có rất nhiều gia đình đã áp dụng phương pháp dạy song song. Điển hình như trong những trường hợp thực tế nêu trên. Tùy vào hoàn cảnh mà mỗi gia đình có thể lựa chọn áp dụng sao cho phù hợp. Cụ thể, trong pham vi đời sống gia đình chỉ dạy con cái sử dụng ngôn ngữ mẹ đẻ (100 % tiếng Việt). Ngược lại, trong phạm vi đời sống xã hội (tại nhà trẻ, trường học) sẽ để trẻ tập trung giao tiếp tiếng Nhật. Dần dần, trẻ sẽ hình thành phản xạ nói cả hai thứ tiếng.

Ngoài ra, với trường hợp các cặp vợ chồng Việt – Việt. Đã có khá nhiều gia đình bảo lãnh con sang Nhật sống cùng khá muộn. Khi trẻ khoảng 6, 7 tuổi. Dù vậy, trẻ vẫn có thể tiếp thu và thành thạo tiếng Nhật sau một thời gian được tiếp xúc với môi trường học đường tại Nhật. (Có thể là sau khoảng 1 năm đầu). Điều quan trọng là cần động viên. Tạo hứng thú cho trẻ. Tránh áp đặt khiến trẻ áp lực, bài xích. Điều này thì trách nhiệm phần nhiều sẽ ở các bậc phụ huynh.

Thực tế cũng có nhiều trường hợp cho thấy: nếu không tập cho trẻ nói ngôn ngữ thứ 2 (tiếng Việt) trong môi trường sinh sống tại Nhật ngay từ nhỏ, con bạn có thể sẽ chỉ giao tiếp được bằng tiếng Nhật. Xa hơn nữa, điều này sẽ dẫn tới việc khó thấu hiểu lẫn nhau. Bản chất là do hai nền văn hóa khác biệt. (Tham khảo ví dụ trên). Ngoài ra, vì môi trường sinh sống chính là Nhật Bản nên trẻ có thể tiếp thu ngôn ngữ này từ rất nhiều nguồn. Như: phương tiện truyền thông. Trường học. Hay từ cả những người xung quanh v…v…

Vì vậy, qua những câu chuyện thực tế kể trên, lời khuyên đưa ra là, hãy cân nhắc và tạo ra môi trường giao tiếp song song hai ngôn ngữ cho trẻ. Đồng thời, cần phân chia rõ ràng vai trò người chỉ dạy ngôn ngữ. Là bố? Mẹ? Hay cả hai? Việc này sẽ tạo cho trẻ thói quen giao tiếp. Lâu dần trẻ sẽ trở nên quen thuộc với từng ngôn ngữ.

Trên đây là một số thông tin tham khảo về vấn đề có nên cho trẻ học tiếng Nhật từ nhỏ hay không? Hi vọng bài viết sẽ phần nào giúp các gia đình đang sinh sống tại Nhật có thêm nguồn thông tin thực tế để có những quyết định đúng đắn khi nuôi dạy con.

We on social : Facebook - Youtube - Pinterest

Bình luận - góp ý

error: Alert: Content selection is disabled!!