Văn hoá phong bì của người Nhật
Văn hoá phong bì của người Nhật : Nhắc đến người Nhật người ta luôn nghĩ đến những đức tính chăm chỉ, khiêm tốn, lịch sự, chu đáo. Họ có một nền văn hoá rực rỡ sắc màu, ẩm thực cầu kỳ và tinh tế, lễ nghi phức tạp và trang trọng. Song ít ai biết trong cả một vấn đề thường nhật như sử dụng phong bì người Nhật cũng cực kỳ xem trọng.
Không giống như Việt Nam hay một số các quốc gia khác gần như chỉ phổ biến một loại phong bì dùng cho các dịp khác nhau, người Nhật có cả một “hệ thống” phong bì phù hợp cho từng hoàn cảnh. Mỗi loại phong bì lại có nét đặc trưng riêng. Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu xem người Nhật sử dụng các loại phong bì như thế nào nhé!
Phong thư :
Khi viết thư người Nhật đặc biệt cẩn trọng. Tuỳ vào mối quan hệ, vai vế, mục đích… mà cách viết, màu mực cũng khác nhau. Việc sử dụng phong thư đương nhiên cũng sẽ khác. Một điều quan trọng nữa là cách đề tên và địa chỉ. Nhiều người nước ngoài đã kể lại trải nghiệm bối rối của mình khi họ gửi thư tại Nhật.
Người Nhật chuộng sử dụng loại phong bì dọc thích hợp cho việc gửi thư, và thay vì viết cả tên người gửi và người nhận trên mặt trước phong bì như nhiều nơi khác, họ thường viết tên và địa chỉ của người nhận lên mặt trước trong khi tên và địa chỉ người gửi sẽ được viết ở mặt sau. Đối với loại phong bì ngang cũng tương tự.
Phong bì đám cưới.
Đây là một trong số những phong bì đặc biệt nhất của người Nhật… Nó được trang trí bắt mắt với sợi giấy bện hai màu đỏ, trắng hoặc màu vàng, bạc được thắt nút ở giữa thành hình chiếc kéo hoặc bông hoa, đôi khi được thêm vào một cành thông. Trong tiếng Nhật nó được gọi là しゅうぎぶくろ (Shugibukuro hoặc Oshugi). Tất nhiên đi kèm với phong bì sẽ là tiền mừng được cẩn thận gói trong một lớp giấy.
Người Nhật gói rất cẩn thận từng lớp rôì thắt lại bằng một dải lụa nhỏ. Tiền mừng thường là số tiền lẻ không chia hết cho 2, làm vậy để cầu chúc cho cô dâu và chú rể không bao giờ chia cắt .Tiền được mừng cũng phải là tiền giấy mới. Điều này thể hiện sự tế nhị và tinh tế trong cách giao tiếp của người Nhật.
Phong bì cho lễ tang
Loại phong bì này thường được sử dụng trong các đám tang của người Nhật. Tên nó là ふしゅうぎぶくろ ( Fushugi bukuro) bên trong phong bì này chứa tiền phúng điếu cho gia đình người đã khuất. Loại hay gặp nhất là phong bì trang trí với 2 dải dây giấy xoắn bện lại thành hai vòng tròn ở chính giữa một đen- một trắng.
Còn một loại phong bì khác tên Oku motsu được dùng khi viếng mộ, hoặc tham dự lễ 49 ngày. Phong bì này rất đơn giản , không được trang trí nhiều. Trong phong bì chỉ chứa một số tiền nhỏ, phụ thuộc vào tuổi tác và mối quan hệ của khách với gia chủ. Nếu bạn phải tham dự 1 đám tang tại Nhật, chớ quên hỏi 1 người Nhật về văn hoá phong bì của người Nhật khi tới dự tang lễ nhé 🙂
Bao lì xì
Bao lì xì là nét truyền thống thường thấy ở các nước Phương Đông như Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản. Bao lì xì sẽ được gọi là お年玉 袋 (Otoshi dama bukuro). Những loại phong bao xinh xắn này thường có màu sắc sặc sỡ thu hút trẻ nhỏ, in hình thù ngộ nghĩnh, đôi khi có thể là con giáp tượng trưng cho năm đó.
Dịp năm mới người lớn sẽ cho vào đó một số tiền (thường không quá lớn) để mừng tuổi cho con cháu với ước muốn chúng sẽ khoẻ mạnh, hay ăn chóng lớn, ngoan ngoãn, giỏi giang. Một chút thôi nhé, không nên cho trẻ nhiều bởi có thể có hiệu ứng không tốt, mất đi ý nghĩa của phong bao lì xì. Đây là một nét rất hay trong văn hoá phong bì của người Nhật phải không nào 🙂
Các loại phong bì khác
Ngoài các loại kể trên, trong văn hoá phong bì của người Nhật, người Nhật còn rất nhiều loại phong bì khác như phong bì mừng trẻ em ra đời, mừng thọ, mừng lễ trưởng thành, phong bì thăm người ốm, phong bì tặng các dịp lễ trong năm…Người Nhật cũng rất ưa thích sử dụng dây mizuhiki (みずびき) để trang trí cho những chiếc phong bì đặc biệt. Theo quan niệm của người Nhật những nút thắt Mizuhiki này kết nối trái tim họ.
Phong bì chúc mừng nói chung sẽ được thắt dây mizuhiki màu trắng, đỏ hoặc vàng trong khi phòng bì cho đám tang thì chỉ được thắt mizuhiki màu trắng –đen. Họ tết các nút thắt hình dạng khác nhau để biểu đạt những ý nghĩa riêng và thể hiện tấm lòng của người trao tặng. Bạn có thấy “hệ thống” phong bì trong văn hoá phong bì của người Nhật phong phú không nào? 😀
Người phương tây cũng phải thán phục văn hoá phong bì của người Nhật : Trong cuốn sách “Learning to bow: Inside the heart of Japan” của thầy giáo Bruce Feiler đã kể lại câu chuyện ông đến thăm gia đình một người bạn Nhật. Điều làm ông ngạc nhiên hết thảy là họ có hẳn một ngăn kéo đầy ắp phong bì được xếp riêng ngay ngắn thành từng loại khác nhau. Những chiếc phong bì này được dành sẵn cho các dịp từ lễ đầy tháng, tang ma, đám cưới hay lễ mừng năm mới. Ông đã phải thốt lên rằng ” một chiếc phong bì thực sự đã trở thành một phần của thông điệp mà nó gửi gắm”.
Trên đây là nội dung bài viết Văn hoá phong bì của người Nhật, hi vọng bài viết mang lại cho bạn 1 chút hiểu biết nho nhỏ về văn hoá phong bì của người Nhật.
Mời các bạn xem các bài viết khác về văn hoá Nhật Bản trong chuyên mục : Văn hoá Nhật Bản