Hướng dẫn luyện nghe tiếng Nhật cơ bản
Ở bài viết trước, Tự học online đã chọn lọc và giới thiệu tới các bạn những phương pháp cơ bản khi luyện đọc đoạn văn tiếng Nhật. Trong bài viết sau đây, mời các bạn cùng chuyển tiếp tới một bài học không kém phần quan trọng: hướng dẫn luyện nghe tiếng Nhật cơ bản. Cùng bắt đầu nhé!
Các bước luyện nghe tiếng Nhật cơ bản
Mục lục :
Mục đích của việc luyện nghe tiếng Nhật chính là giúp người học rèn luyện và nuôi dưỡng khả năng thấu hiểu nội dung, ý định mà đối phương muốn diễn đạt hay truyền tải bằng tiếng Nhật. Dù lựa chọn luyện nghe theo giáo trình nào (như: Minna no Nihongo) thì các bạn cũng nên ghi nhớ trình tự 4 bước sau đây để có thể xây dựng cho mình kỹ năng nghe hiểu vững vàng.
Bước 1: Nghe hiểu âm vị
Âm vị trong tiếng Nhật gọi là 音素 (Onso). Đây là một trong những thành phần quan trọng thuộc ngôn ngữ học. Khi luyện nghe tiếng Nhật, bước đầu tiên và cơ bản nhất chính là luyện nghe hiểu âm vị đối lập (音素対立 – Onso tairitsu). Hay nói một cách đơn giản hơn chính là nghe và phân biệt cặp từ dễ nhầm lẫn.
Trong tiếng Nhật có những cặp từ dễ gây ra nhầm lẫn khi nghe vì phát âm của chúng khá tương đồng. Ví dụ: 「七」(shichi – số 7) và「父」 (chichi – bố),「八」(hachi – số 8) và「橋」(hashi – cây cầu). Đây là những cặp từ chỉ sai khác một âm duy nhất. Vậy, phải làm sao để nhận ra sự khác biệt? Hãy nghe nhiều và để tai làm quen với cách phát âm chuẩn của âm /s/ và âm /t/. Đồng thời, tự luyện phát âm bằng miệng và lắng nghe chính phát âm đó của bản thân. Khi quen dần các bạn sẽ có phản xạ phân biệt.
Ví dụ tiếp theo,「病院」(Byouin – Bệnh viện) và「美容院」(Biyouin – Thẩm mỹ viện). Đây cũng là cặp từ có khả năng gây nhầm lẫn cho người nghe. Kinh nghiệm là hãy chú ý đến cách ngắt từ khi nghe phát âm. Trong các tài liệu băng catset hay cd luyện nghe, tốc độ nói được giảm bớt so với thực tế, vì vậy hãy tận dụng điểm này để tai nhận biết được sự sai khác khi ngắt nghỉ trong cách phát âm giữa hai từ. Đồng thời, tự luyện phát âm bằng miệng để tăng cảm giác phân biệt.
Lưu ý, bước nghe hiểu âm vị này chỉ nên thực hiện trong giai đoạn đầu của quá trình luyện nghe. Nếu dành quá nhiều thời gian cho bước này các bạn sẽ dễ thấy nhàm chán và mất đi hứng thú học.
Bước 2: Nghe hiểu từ vựng
Như vậy, sau khi đã luyện nghe hiểu âm vị bạn hãy chuyển tiếp sang luyện nghe hiểu ở cấp độ từ vựng.
Ngay cả khi bạn đã am hiểu về âm vị, về cách phân biệt sự sai khác giữa các cặp từ dễ nhầm lẫn thì bạn cũng không thể dễ dàng hiểu được ý nghĩa của lời nói hay câu chuyện. Từ vựng là thành phần cơ bản cấu tạo nên câu văn. Như vậy, để có thể hiểu được lời nói hay nội dung câu chuyện trong khi nghe, các bạn cần nhận biết được phát âm của từ vựng và hiểu được ý nghĩa của từ vựng đó.
Bước 3: Nghe hiểu câu văn
Sau khi luyện nghe hiểu ở cấp độ từ, hãy tiếp tục luyện nghe hiểu ở cấp độ câu. Phương pháp này sẽ giúp người nghe luyện phản xạ nghe và hiểu nội dung của câu văn dài.
Dạng đề ví dụ khi luyện nghe hiểu câu văn:
Cho nghe đoạn nội dung sau:
姉は、医者に診てもらったら、二、三日学校を休んで、アパートで寝ているように言われました。
Ane wa, isha ni mite morattara, ni, mikka gakkou wo yasunde, apāto de nete iru you ni iwa remashita.
Chị gái tôi, khi được bác sĩ khám đã được khuyên là hãy nghỉ học 2, 3 hôm và nằm ngủ ở nhà.
Câu hỏi đưa ra:
お姉さんは、今、どこですか。
Oneesan wa, ima, dokodesu ka.
Chị gái hiện tại ở đâu?
Yêu cầu chọn 1 trong 4 phương án sau:
- じゃ、お姉さんは、今、学校ですね。(Chị gái đang ở trường)
- じゃ、お姉さんは、今、病院ですね。(Chị gái đang ở bệnh viện)
- じゃ、お姉さんは、今、お宅ですね。(Chị gái đang ở nhà)
- じゃ、お姉さんは、今、入院ですね。(Chị gái mới nhập viện)
Bước 4: Nghe hiểu văn bản
Sau bước luyện nghe hiểu câu, hãy nâng cao cấp độ với bước luyện nghe hiểu văn bản. Có thể chọn nghe những đoạn độc thoại ngắn về một chủ đề nhất định. Như các mẩu tin tức, đoạn quảng cáo, hội thoại 2 người, hội thoại 3 người v…v…
Vậy, cụ thể khi nghe hiểu văn bản ta nên làm gì? Câu trả lời là nên nghe nhiều lần. Trước tiên, với lượt nghe đầu, hãy nghe để nắm lấy đại ý (ý chính) của toàn bộ đoạn nghe. Đây chính là bước quan trọng nhằm hiểu được nội dung tổng quát.
Lượt nghe tiếp theo hãy nghe chú trọng chi tiết. Bước này nên kết hợp với ghi chép ra giấy những gì nghe được. Đây chính là lúc phát huy kỹ năng nghe hiểu từ vựng và nghe hiểu câu văn đã luyện ở trên. Sau hai lượt nghe, hãy tiếp tục nghe cho tới khi nào bạn hiểu được ý nghĩa cặn kẽ của đoạn nghe.
Kiến thức bổ trợ khi luyện nghe tiếng Nhật
Khi luyện nghe, các bạn nên trang bị cho mình kiến thức phụ để hỗ trợ quá trình luyện nghe đạt hiệu quả cao. Các kiến thức này có thể kể tới như:
– Kiến thức về nhận biết âm thanh
– Kiến thức về ngữ pháp
– Kiến thức về từ vựng
– Kiến thức về Hán tự
– Kiến thức về các ngành, các lĩnh vực chuyên môn
Kiến thức ngữ pháp và từ vựng sẽ giúp các bạn hiểu được ý nghĩa của câu từ. Kiến thức về âm thanh sẽ giúp các bạn nghe đúng phát âm. Kiến thức về các ngành, các lĩnh vực chuyên môn sẽ giúp các bạn nghe hiểu những bài nghe nâng cao hơn, như các tin tức, các bài diễn thuyết v…v…
Trên đây là những hướng dẫn luyện nghe tiếng Nhật cơ bản mà Tự học online muốn chia sẻ tới các bạn. Hi vọng qua các tips trên, các bạn sẽ có thêm tự tin khi thực hành luyện nghe tiếng Nhật cũng như khi giao tiếp thực tế. Chúc các bạn học tập hiệu quả!
